داستانهای کوتاه از پیامبر اکرم (ص) (36)

نهى از سؤال بيجا

انس مالك مى‏گويد: روزى رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله خطبه‏اى خواند بسيار عميق و مشروح كه هرگز مانند آن را نشنيده بودم در ضمن خطبه فرمود: » لو تعلمون ما اعلم، لضحكتم قليلاً و لبكيتم كثيراً«. اگر شما آنچه را من آگاهى دارم آگاه بوديد، خنده كم مى‏كرديد و گريه بسيار مى‏نموديد حاضران تحت تاثير قرار گرفته و شرمنده شدند، بطورى كه سر در گريبان فرو برده و گريه مى‏كردند.
در اين ميان شخصى پرسيد: پدر من كيست؟
پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: فلان كس (و او شرمنده شد). در اين هنگام آيه 101 سوره مائده نازل گرديد:
يا أيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أشْياءَ إنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إنْ تَسْئَلُوا عَنْها حينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها وَ اللَّهُ غَفُورٌ حَليمٌ (5مائده/101) اى مؤمنان از چيزهايى پرس و جو نكنيد كه چون بر شما آشكار شود، شما را اندوهگين كند، و اگر در زمانى كه قرآن نازل مى‏گردد، پرس‏وجو كنيد، [حكم و تكليف شاق آن] بر شما آشكار مى‏گردد، خداوند از آن گذشته است و خدا آمرزگار مهربان است.
اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد از مسائلى سؤال نكنيد كه اگر براى شما آشكار گردد شما را ناراحت مى‏كند. به اين ترتيب اسلام از سؤالهاى بيجا و بى حاصل كه زيانش بيش از نفعش مى‏باشد نهى فرموده است.1

علاقه پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله به قرآن

رسول اكرم صلّى اللَّه عليه و آله علاقه شديدى به قرآن داشت بطورى كه عادت آن حضرت چنين بود كه اگر كسى يك آيه قرآن را در نزد ايشان مى‏خواند. حضرت آيه بعد را به دنبال آن مى‏خواند و از طرفى آن حضرت منبع محبت بود. روزى يك نفر مهدور الدم يعنى كسى كه به خاطر جرمى حكم قتلش را صادر كرده بودند به امام على عليه السّلام متوسل شد و عرض كرد: يا على! چه كنم تا پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله مرا ببخشد؟
امير مؤمنان عليه السّلام به او فرمود: به حضور پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله برو و اين آيه (91 سوره يوسف) را تلاوت كن:
قالُوا تَاللَّهِ لَقَدْ آثَرَكَ اللَّهُ عَلَيْنا وَ إنْ كُنّا لَخاطِئينَ (12يوسف/91) گفتند به خدا، خداوند تو را بر ما برترى داد، و ما خطاكار بوديم.
به خدا سوگند، خداوند تو را بر ما تقدم داشته و ما خطاكار بوديم.
پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله بى درنگ آيه بعد (92 سوره يوسف) را قرائت فرمود:
قالَ لا تَثْريبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَ هُوَ أرْحَمُ الرّاحِمينَ (12يوسف/92) [يوسف] گفت امروز سرزنشى بر شما روا نيست، خداوند شما را مى‏آمرزد و او مهربان‏ترين مهربانان است.
امروز ملامت و توبيخى بر شما نيست خداوند شما را مى‏بخشد و او مهربانترين مهربانان است.
و قرائت اين آيه، از طرف رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله به منزله حكم عفو آن حضرت از آن شخص گنهكار محسوب گشت.2

پی نوشت :

1 - حكايتهاى شنيدنى، جلد 1، صفحه 85.
2 - مهر تابان، صفحه 84 به نقل علامه طباطبائى. حكايتهاى شنيدنى، جلد 2، صفحه 161.

منبع:www.payambarazam.ir
/ن